kuò yì nán wàng
括意難忘

shǔ dào dēng tiān.
蜀道登天。
wàng é méi héng jué, shí zhàn xiāng lián.
望峨眉橫絕，石棧相連。
xī lái dāng niǎo dào, nì làng fǔ huí chuān.
西來當(dāng)鳥道，逆浪俯回川。
juàn yǔ hè, mò pān yuán.
狷與鶴，莫攀緣。
jiǔ zhé sǒng yán luán.
九折聳巖巒。
suàn zhǐ chǐ mén shēn lì jǐng, huí shǒu cháng tàn.
算咫尺、捫參歷井，回首長嘆。
xī yóu hé rì dāng hái.
西游何日當(dāng)還。
tīng zǐ guī tí yuè, chóu jiǎn zhū yán.
聽子規(guī)啼月，愁減朱顏。
lián fēng tiān yī wò, fēi pù hè zhēng xuān.
連峰天一握，飛瀑壑爭喧。
pái jiàn gé, yuè tiān guān.
排劍閣，越天關(guān)。
chái hǔ luàn cháo hūn.
豺虎亂朝昏。
wèn jǐn chéng, suī yún lè tǔ, hé sì jiā shān.
問錦城，雖云樂土，何似家山。
bái lè tiān lú shān cǎo táng jì: kuāng lú qí xiù, jiǎ tiān xià dà shān.
白樂天廬山草堂記：匡廬奇秀，甲天下大山。
shān běi fēng rì xiāng lú, fēng běi sì yuē yí ài sì.
山北峰日香爐，峰北寺曰遺愛寺。
jiè fēng sì jiān, qí jìng shèng jué, yòu jiǎ lú shān.
介峰寺間，其境勝絕，又甲廬山。
yuán hé shí yī nián qiū, tài yuán rén bái lè tiān jiàn ér ài zhī, ruò yuǎn xíng kè guò gù xiāng, liàn liàn bù néng qù, yīn miàn fēng yè sì, zuò wéi cǎo táng.
元和十一年秋，太原人白樂天見而愛之，若遠(yuǎn)行客過故鄉(xiāng)，戀戀不能去，因面峰腋寺，作為草堂。
míng nián chūn, cǎo táng chéng.
明年春，草堂成。
sān jiān liǎng zhù, èr shì sì yǒu, guǎng mào fēng shā, yī chèn xīn lì.
三間兩柱，二室四牖，廣袤豐殺，一稱心力。
dòng běi hù, lái yīn fēng, fáng cú shǔ yě chǎng nán méng, nà yáng rì, yú qí hán yě.
洞北戶，來陰風(fēng)，防徂暑也；敞南甍，納陽日，虞祁寒也。
mù D96B ér yǐ, bù jiā dān qiáng wū ér yǐ, bù jiā bái.
木D96B而已，不加丹；墻圬而已，不加白。
E041 jiē yòng shí, mì yòng zhǐ, zhú lián zhù wéi, lǜ chēng shì yān.
E041階用石，冪■用紙，竹簾纻幃，率稱是焉。
táng zhōng shè mù tà sì, sù píng èr, qī qín yī zhāng rú dào fó shū gè sān liǎng juǎn.
堂中設(shè)木榻四，素屏二，漆琴一張、儒道佛書各三兩卷。
lè tiān jì lái wéi zhǔ, yǎng guān shān fǔ tīng quán, páng nì zhú shù yún shí, zì chén zhì yǒu, yìng jiē bù xiá.
樂天既來為主，仰觀山、俯聽泉，旁睨竹樹云石，自辰至酉，應(yīng)接不暇。
é ér wù yòu qì suí, wài shì nèi hé, yī xiǔ tǐ níng, zài sù xīn tián, sān sù hòu tuí rán tà rán, bù zhī qí rán ér rán.
俄而物誘氣隨，外適內(nèi)和，一宿體寧，再宿心恬，三宿后頹然嗒然，不知其然而然。
zì wèn qí gù.
自問其故。
dá yuē: shì jū yě, qián yǒu píng dì, lún guǎng shí zhàng zhōng yǒu píng tái, bàn hū dì tái nán yǒu fāng chí, bèi hū tái.
答曰：是居也，前有平地，輪廣十丈；中有平臺，半乎地；臺南有方池，倍乎臺。
huán chí duō shān zhú yě shān, dà jǐn shí rén wéi, gāo bù zhī jǐ bǎi chǐ, xiū kē jiá yún, dī zhī fú tán, rú chuáng shù rú gài zhāng rú lóng shé zǒu.
環(huán)池多山竹野杉，大僅十人圍，高不知幾百尺，修柯戛云，低枝拂潭，如幢豎、如蓋張、如龍蛇走。
sōng xià duō guàn cóng, luó niǎo yè màn pián zhī, chéng yì rì yuè, guāng bú dào dì, shèng xià fēng qì, rú bā jiǔ yuè shí.
松下多灌叢，蘿蔦葉蔓駢織，承翳日月，光不到地，盛夏風(fēng)氣，如八九月時。
xià pù bái shí, wèi chū rù dào.
下鋪白石，為出入道。
táng běi wǔ bù, jù céng yá jī shí, qiàn kōng dié dié, zá mù yì cǎo, gài fù qí shàng, lǜ yīn méng méng, zhū shí lí lí, bù shí qí míng, sì shí yī sè.
堂北五步，據(jù)層崖積石，嵌空垤垤，雜木異草，蓋覆其上，綠陰蒙蒙，朱實(shí)離離，不識其名，四時一色。
yòu yǒu fēi quán zhí míng, jiù yǐ pēng DF75, hào shì zhě jiàn, kě yǐ yǒng rì.
又有飛泉植茗，就以烹DF75，好事者見，可以永日。
táng dōng yǒu pù bù, shuǐ xuán sān chǐ, xiè jiē yú luò shí qú, hūn xiǎo rú liàn sè, yè zhōng rú huán pèi qín zhù shēng.
堂東有瀑布，水懸三尺，瀉階隅、落石渠，昏曉如練色，夜中如環(huán)珮、琴、筑聲。
táng xī yǐ běi yá yòu zhǐ, yǐ pōu zhú jià kōng, yǐn yá shàng quán, mài fēn xiàn xuán, zì yán zhù qì, lěi lěi rú guàn zhū, fēi wēi rú yǔ lù, dī lì piāo sǎ, suí fēng yuǎn qù.
堂西倚北崖右止，以剖竹架空，引崖上泉，脈分線懸，自檐注砌，累累如貫珠，霏微如雨露，滴瀝飄灑，隨風(fēng)遠(yuǎn)去。
qí sì páng ěr mù zhàng lǚ kě jí zhě, chūn yǒu jǐn xiù gǔ huā, xià yǒu shí mén jiàn yún, qiū yǒu hǔ xī yuè, dōng yǒu lú fēng xuě, yīn qíng xiǎn huì, hūn dàn hán tǔ, qiān biàn wàn zhuàng, bù kě dān huàn lǚ ér yán, gù yún jiǎ lú shān zhě.
其四旁耳目杖履可及者，春有錦繡谷花，夏有石門澗云，秋有虎溪月，冬有爐峰雪，陰晴顯晦，昏旦含吐，千變?nèi)f狀，不可殫幻■縷而言，故云甲廬山者。
yī! fán rén fēng yī wū, huá yī zé, ér qǐ jū qí jiān, shàng bù miǎn yǒu jiāo wěn zhī tài.
噫！凡人豐一屋，華一簀，而起居其間，尚不免有驕穩(wěn)之態(tài)。
jīn wǒ wéi shì wù zhǔ, wù zhì zhì zhī, gè yǐ lèi zhì, yòu ān dé bù wài shì nèi hé, tǐ níng xīn tián zāi! xī yǒng yuǎn zōng léi bèi shí bā rén, tóng rù cǐ shān, lǎo sǐ bù fǎn, qù wǒ qiān zǎi, wǒ zhī qí xīn yǐ shì zāi! shěn yú zì sī, cóng yòu dài lǎo, ruò bái wū ruò zhū mén, fán suǒ zhǐ, suī yī rì èr rì, liáo fù kuì tǔ wèi tái, jù quán shí wèi shān, huán dòu shuǐ wèi chí, qí xǐ shān shuǐ bìng pǐ rú cǐ.
今我為是物主，物至致知，各以類至，又安得不外適內(nèi)和，體寧心恬哉！昔永、遠(yuǎn)、宗、雷輩十八人，同入此山，老死不返，去我千載，我知其心以是哉！矧余自思，從幼迨老，若白屋、若朱門，凡所止，雖一日二日，聊覆簣土為臺，聚拳石為山，環(huán)斗水為池，其喜山水病癖如此。
yī rì jiǎn bō, lái zuǒ jiāng jùn, jùn shǒu yǐ yōu róng fǔ wǒ, lú shān yǐ líng shèng dài wǒ, shì tiān yǔ wǒ shí, dì yǔ wǒ suǒ, zú huò suǒ hǎo, yòu hé qiú yān! shàng yǐ rǒng yuán suǒ jī, yú lèi wèi jǐn, huò wǎng huò qiú, wèi huáng níng chù.
一日蹇剝，來佐江郡，郡守以優(yōu)容撫我，廬山以靈勝待我，是天與我時，地與我所，卒獲所好，又何求焉！尚以冗員所羈，馀累未盡，或往或求，未遑寧處。
dài yú yì rì, dì mèi hūn jià bì.
待余異日，弟妹婚嫁畢。
sī mǎ suì zhì mǎn, chū chù xíng zhǐ, dé yǐ zì suì, zé bì zuǒ shǒu yǐn qī zǐ, yòu shǒu bào qín shū, zhōng lǎo yú sī, yǐ chéng jiù wǒ píng shēng zhī zhì.
司馬歲秩滿，出處行止，得以自遂，則必左手引妻子，右手抱琴書，終老于斯，以成就我平生之志。
qīng quán bái shí, shí wén cǐ yán.
清泉白石，實(shí)聞此言。
shí sān yuè èr shí qī rì, shǐ jū xīn táng.
時三月二十七日，始居新堂。
sì yuè jiǔ rì, yǔ hé nán yuán jí xū fàn yáng zhāng yǔn zhōng nán yáng zhāng shēn zhī dōng xī èr lín zhǎng lǎo còu gōng lǎng mǎn huì jiān děng fán èr shí yǒu èr rén, jù qí shī chá guǒ yǐ lè zhī, yīn wèi cǎo táng jì.
四月九日，與河南元集虛、范陽張允中、南陽張深之、東西二林長老湊公、朗、滿、晦、堅等凡二十有二人，具齊施茶果以樂之，因?yàn)椴萏糜洝?br>